زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

ابومسلم ابراهیم بن عبدالله کجی بصری




ابومسلم ابراهیم بن عبدالله کجی بصری (۲۰۰-۲۹۲ هـ)، عالم، مفسر و از محدثان بزرگ قرن سوم هجری قمری بوده است.


۱ - معرفی اجمالی


ابومسلم ابراهیم بن عبدالله بن مسلم بن ماعز بن مهاجر کجی بصری، پدرش به هنگام ساختن خانه خود کلمه کج (گچ) را بسیار به کار می‌برد، لذا او را کجی خوانده‌اند.
[۱] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    

وی به سال ۱۹۰ و‌ اندی
[۲] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۷.    
یا سال ۲۰۰ هـ
[۳] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    
در بصره متولد شد،
[۴] زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۱، ص۴۹.    
ولی از آنجا به بغداد رفت و ساکن شد.
از بزرگانی چون محمد بن عبدالله انصاری، عبدالرحمان بن حماد شعبی، ابوعاصم ولید، ابوولید طیالسی و دیگران حدیث شنید.
[۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    
ابومسلم فردی عالم، جلیل‌القدر،
[۶] ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۳، ص۳۴.    
مفسر
[۷] داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳.    
و از بزرگان محدثان بوده و احادیث او از سندهای عالی برخوردار بود.
[۸] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    

او در بغداد بسیار حدیث نمود و افرادی چون ابوالقاسم بغوی، ابوبکر شافعی، احمد بن سلیمان نجاد، ابوسهل بن زیاد و دیگران از او بهره برده‌اند.
[۹] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    

کجی فردی بخشنده بود.
[۱۰] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۹.    


۲ - آثار


کتاب السنن، کتاب المسند
[۱۱] ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    
[۱۲] سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۰، ص۴۳۰.    
[۱۳] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۰۷.    
و ناسخ القرآن و منسوخه اثر وی می‌باشد.
[۱۴] داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳.    


۳ - تاریخ وفات


او سرانجام در روز یکشنبه هفتم محرم سال ۲۹۲ در بغداد درگذشت و جنازه‌اش به بصره منتقل شد و در آنجا دفن گردید.
[۱۵] خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۲۲.    
سال‌های ۲۷۰
[۱۶] ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۸۹.    
و ۲۹۰ هـ تاریخ‌های دیگری هستند که برای زمان فوتش ذکر کرده‌اند.
[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۹.    


۴ - مطالعه بیشتر


برای مطالعه بیشتر به منابع زیر مراجعه شود.
[۱۸] صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۲۲.    
[۱۹] ذهبی، محمد بن احمد، المعین فی طبقات المحدثین، ص۷.    
[۲۰] ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۸۵.    
[۲۱] ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۴۶.    
[۲۲] ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۴۲۲.    
[۲۳] ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۸۷.    
[۲۴] ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۱۶۱.
[۲۵] ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۲۳.    
[۲۶] ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۴، ص۷۲۸.    
[۲۷] کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ۱، ص۵۵.    
[۲۸] بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۴.    


۵ - پانویس

 
۱. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    
۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۷.    
۳. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    
۴. ↑ زرکلی، خیرالدین بن محمود، الاعلام، ج۱، ص۴۹.    
۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    
۶. ↑ ابن‌جوزی، عبدالرحمن بن علی، المنتظم، ج۱۳، ص۳۴.    
۷. ↑ داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳.    
۸. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    
۹. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۱۹.    
۱۰. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۹.    
۱۱. ↑ ابن‌ندیم، محمد بن اسحاق، الفهرست، ص۲۸۴.    
۱۲. ↑ سمعانی، عبدالکریم، الانساب، ج۱۰، ص۴۳۰.    
۱۳. ↑ حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۲، ص۱۰۰۷.    
۱۴. ↑ داوودی، محمد بن علی، طبقات المفسرین، ج۱، ص۱۳.    
۱۵. ↑ خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۶، ص۱۲۲.    
۱۶. ↑ ابن‌حبان، محمد بن حبان، الثقات، ج۸، ص۸۹.    
۱۷. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲۲، ص۹۹.    
۱۸. ↑ صفدی، خلیل بن ایبک، الوافی بالوفیات، ج۶، ص۲۲.    
۱۹. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، المعین فی طبقات المحدثین، ص۷.    
۲۰. ↑ ابن‌اثیر، علی بن محمد، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۳، ص۸۵.    
۲۱. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، تذکرة الحفاظ، ج۲، ص۱۴۶.    
۲۲. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، العبر، ج۱، ص۴۲۲.    
۲۳. ↑ ابن‌عماد حنبلی، عبدالحی بن احمد، شذرات الذهب، ج۳، ص۳۸۷.    
۲۴. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، دول الاسلام، ص۱۶۱.
۲۵. ↑ ذهبی، محمد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج۱۳، ص۴۲۳.    
۲۶. ↑ ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایه، ج۱۴، ص۷۲۸.    
۲۷. ↑ کحاله، عمر رضا، معجم المؤلفین، ۱، ص۵۵.    
۲۸. ↑ بابانی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۴.    


۶ - منبع


پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۷۹، برگرفته از مقاله «ابومسلم ابراهیم بن عبدالله کجی بصری».


رده‌های این صفحه : درگذشتگان سال 270 (قمری) | درگذشتگان سال 290 (قمری) | درگذشتگان سال 292 (قمری) | راویان صاحب کتاب | محدثان سده سوم(قمری) | مفسران سده سوم(قمری)




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.